Phụ gia thực phẩm là các chất được bổ sung thêm vào thực phẩm để bảo quản (hóa chất bảo quản) hay cải thiện hương vị và bề ngoài của chúng.
Từ xa xưa, con người đã biết sử dụng phụ gia thực phẩm để bảo quản hoặc gia tăng hương vị của thực phẩm.
Ngày nay, công nghệ kỹ thuật chế biến thực phẩm ngày càng hiện đại song điều đó không có nghĩa là việc sử dụng các chất phụ gia ít đi.
Phụ gia bao gồm tất cả các chất mà bản thân nó không được coi như một loại thực phẩm hoặc không được dùng như một thành phần đặc trưng của thực phẩm, cho dù phụ gia này có hoặc không có giá trị dinh dưỡng. Hoặc được chủ định bổ sung vào thực phẩm vì mục đích công nghệ trong quá trình sản xuất, chế biến, xử lý, bao gói, vận chuyển hoặc bảo quản, chúng sẽ trở thành một thành phần của thực phẩm hoặc tác động đến những đặc tính nhất định của thực phẩm đó.
Các chất phụ gia thường được sử dụng như: phẩm màu; chất bảo quản; chất chống oxy hóa; chất tạo vị ngọt; chất nhũ hóa; chất ổn định; chất điều vị; chất điều hương;...
Hiện nay, các nước và các tổ chức trên thế giới đều có quy định về việc sử dụng phụ gia trong thực phẩm. Trong đó bao gồm các loại thực phẩm được phép sử dụng phụ gia, các loại thực phẩm không được sử dụng phụ gia và mức sử dụng tối đa của các loại phụ gia.
Việc sử dụng phụ gia chỉ được coi là phù hợp khi việc sử dụng chúng cho thấy lợi thế, không gây ra nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, không gây hiểu lầm cho người tiêu dùng hoặc vì chức năng công nghệ.
Việc sử dụng phụ gia thực phẩm trong thực phẩm phải bảo đảm: Phụ gia thực phẩm được phép sử dụng và đúng đối tượng thực phẩm; Không vượt quá mức sử dụng tối đa đối với một loại thực phẩm hoặc nhóm thực phẩm; Hạn chế đến mức thấp nhất lượng phụ gia thực phẩm cần thiết để đạt được hiệu quả kỹ thuật mong muốn.
Tại Việt Nam, việc quản lý và sử dụng phụ gia thực phẩm được thực hiện theo quy định tại Thông tư 24/2019/TT-BYT ngày 30/8/2019 của Bộ Y tế.
Dù vẫn còn tranh cãi về việc sử dụng phụ gia thực phẩm song không thể phủ nhận phụ gia đã mang lại nhiều lợi ích cho các nhà sản xuất và cả người tiêu dùng. Một chất phụ gia được cho phép sử dụng cũng đồng nghĩa nó an toàn cho người sử dụng. Tuy vậy, nó vẫn phải tiếp tục chịu sự giám sát và phải thường xuyên cập nhật mức độ an toàn cho người sử dụng./.
Minh Toàn